พระที่นั่งอัมพรสถาน
สถานที่พระราชสมภพ รัชกาลที่ 10
พระที่นั่งอัมพรสถาน
เป็นพระที่นั่งองค์หนึ่งในพระราชวังดุสิต เป็นพระที่นั่งที่สร้างขึ้นในปีเดียวกับที่สร้างพระที่นั่งวิมานเมฆเสร็จ
พระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว ทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯ
ให้สร้างพระที่นั่งขึ้นอีกองค์หนึ่งทางด้านตะวันตกเฉียงเหนือของพระที่นั่งอนันตสมาคม
ซึ่งในเวลานั้นเรียกว่า สวนแง่เต๋ง(แปลว่า สีงา)
และทรงตั้งนามให้พระที่นั่งองค์ใหม่ว่า “พระที่นั่งอัมพรสถาน” ปัจจุบันเป็นที่ประทับของ สมเด็จพระเจ้าอยู่หัวมหาวชิราลงกรณ บดินทรเทพยวรางกูร
ใน พ.ศ. 2493 พระบาทสมเด็จพระปรมินทรมหาภูมิพลอดุลยเดช เสด็จพระราชดำเนินนิวัติพระนคร จากประเทศสวิตเซอร์แลนด์ ทรงประทับ ณ พระที่นั่งอัมพรสถาน ก่อนจะทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯ ให้จัดการพระราชพิธีราชาภิเษกสมรส และพระราชพิธีบรมราชาภิเษก
สถานเป็นพระที่นั่ง 3 ชั้น ผังอาคารเป็นรูปตัว H คือ มีอาคารรูปสี่เหลี่ยมผืนผ้า 2 หลังวางขนานกันในแนวทิศเหนือและทิศใต้ เชื่อมต่อด้วยอาคารในแนวดิ่ง สถาปัตยกรรมแบบวิลล่าในชนบทของยุโรป
แบ่งออกเป็น 3 ชั้นประกอบไปด้วย 2 ส่วนคือ พระที่นั่งอัมพรสถานและพระที่นั่งอุดรภาค เชื่อมต่อกันด้วยสะพานทั้งชั้นบนและชั้นล่าง ลักษณะเด่นอยู่ตรงที่มุขด้านหน้า 2 ข้าง ซึ่งทำเป็นผนังโค้งเรียงซ้อนกัน 3 ชั้น ชั้นนอกเป็นระเบียงหุ้มพื้นที่ภายใน ผนังตกแต่งด้วยลายปูนปั้นรูปดอกไม้และใบไม้ประยุกต์ เข้ากับรูปทรงเลขาคณิต ขอบบนประตูหน้าต่างเป็นลวดลายแถบยาวรูปพรรณพฤกษาในแบบสีปูนเปียกคาดรอบตึก
นอกจากนี้ยังมีราวระเบียงและลูกกรงที่ทำจากโลหะ เป็นลายเลขาคณิต ประกอบดอกไม้และโลหะผนัง ภายในอาคารตกแต่งด้วยลายปูนปั้น และการเขียนสีปูนแห้งลายพรรณพฤกษา และปักษาซึ่งวาดโดย ซีซาร์เร เฟร์โร ศิลปินชาวอิตาเลียน
อีกทังภายในของ พระที่นั่งอัมพรสถาน ได้ประดิษฐานพระพุทธรูปและเทวรูปสำคัญๆ เช่น
- พระชัยนวรัตน
- ์พระพุทธนรสีห์
- พระพุทธบุษยรัตนจักรพรรดิพิมลมณีมัย เดิมประดิษฐานอยู่ที่ พระพุทธรัตนสถาน ในพระบรมมหาราชวัง
- พระสยามเทวาธิราช (คนละองค์กับที่ พระที่นั่งไพศาลทักษิณ)